52بنابراين تنها خانهاى كه روى زمين مدعى از سوى انسانها ندارد كعبه است. كعبه خانهاى است كه ساكنى جز خدا ندارد، مالكى جز خدا ندارد، انتسابى جز به او ندارد و هيچ انسانى حقى بر اين خانه ندارد. كعبه، خانۀ خداست. لذا ادعاى مالكيت كعبه چه با صراحت چه تلويحى و چه آشكارا چه پنهانى و از سوى هركسى كه باشد، مردود است.
- آزاد از غرق و توفان نوح: خداوند در داستان نوح عليه السلام تمام زمين را غرق آب كرد، لذا هر چيز كه در زمين بود غرق شد مگر بيت كه خداوند آن را از زمين بالا برد تا غرق نشود. از آن روست كه به كعبه عتيق گفتهاند؛ چرا كه از غرق شدن رهايى يافت. امام صادق عليه السلام فرمود:
«خداوند در ماجراى نوح، همه زمين را زير آب برد جز خانۀ خدا را، آن روز اين خانه «عتيق» نام نهاده شد، چون كه آن روز از غرق شدن رها شد.» 1
لذا خانۀ خدا از غرق شدن و توفان نوح رهايى يافت.
- آزادى از جهنم: در بعضى از تفاسير 2 به اين نكته اشاره شده است كه اگر كسى خانه خدا را در دنيا زيارت كند و زائر بيتاللّٰه الحرام باشد، خداوند او را از جهنم نجات مىدهد و برائت از جهنم هديه او خواهد بود، پس كعبه باعث برائت از آتش جهنم مىباشد و به همين دليل به آن بيتالعتيق گفتهاند.
ب: قديم و كهن: از جمله معانى عتيق، كهن و قديمى است، همين مضمون در روايات هم آمده است. امام باقر عليه السلام در مسجدالحرام نشسته بودند. از ايشان دربارۀ بيت عتيق سئوال شد، امام عليه السلام فرمود:
«إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ خَلَقَهُ قَبْلَ الْأَرْضِ ثُمَّ خَلَقَ الْأَرْضَ مِنْ بَعْدِهِ فَدَحَاهَا مِنْ تَحْتِهِ»؛ 3
«خداوند كعبه را قبل از خلقت زمين آفريد، سپس به آفرينش زمين پرداخت و زمين را از زير آن گستراند.»
در تفاسير، اين آيه ناظر به حج تلقى شده است. 4 «تفث» اشاره است به مناسك حج و مراد