30

كنترل خشم

خشم و غضب بر هم زننده تعادل روحى انسان است و آتشى است كه مى‌تواند ويرانى‌ها و خسارت‌هاى فراوانى به بار آورد. اين اسب سركش اگر مهار نشود، آسيب‌هاى جبران‌ناپذيرى به سرنشين خود وارد مى‌سازد.

متأسفانه بعضى از مردم هنگام خشم‌گين شدن، كنترل خود را از دست مى‌دهند و به هر كارى دست مى‌زنند تا آتش غضب خود را فرو نشانند.

ازاين‌رو، ممكن است آبروى ديگران را بريزند يا انواع تهمت‌ها را نثار طرف مقابل كنند. اين در حالى است كه عصبانيت، مجوزى براى ريختن آبروى ديگران نيست و اسلام هرگز اجازه نمى‌دهد كه انسان هنگام خشمناك شدن، به هر كارى دست بزند. از آنجا كه عصبانيت، بيش از همه به خود شخص عصبانى زيان مى‌رساند، بايد در حال خشمگينى از هرگونه كار شتاب‌زده خوددارى كرد. حضرت على عليه السلام مى‌فرمايد:

اِكْظِمِ الْغَيْظَ عِنْدَ الْغَضَبِ وَ تَجٰاوَزْ مَعَ الدَّوْلَةِ تَكُنْ لَكَ الْعٰاقِبَةُ. ¹

هنگام غضب، خشم خود را فرو كش و هنگام قدرت درگذر. در اين صورت، عاقبت خوشى در انتظار توست.

در كلامى ديگر كه اهل سنت روايت كرده‌اند، حضرت مى‌فرمايد:

كسى كه مهار خشم و غضب خود را به دست خويش نگيرد، در حقيقت، عقل او ناقص است.

مَنْ لَم يَمْلِكْ غَضَبَه، لَم يَكْمُلُ عَقْلُهُ. ²

كسى كه مالك غضب خود نشده، عقلش كامل نگشته است.