17
جايگاه سبب نزول در فهم آيات تاريخى
به عقيده دانشمندان علوم قرآنى آيات قرآن از جهت ارتباط با شرايط عصر نزول بر دو دسته تقسيم مىگردد كه عبارتند از
الف - آياتى كه در پى طرح سؤال و يا وقوع حادثهاى نازل شدهاند.
ب- آياتى كه ابتدائاً به عنوان هدايت مردم نازل شده و طرح سؤال يا وقوع حادثهاى در نزول آنها دخالت نداشته است.
واضح است كه پيدايش دانشى موسوم به «اسباب النزول» به دليل وجود آيات دسته اول است. و در قرآن آيات متعدّدى وجود دارد كه وقوع حوادثى موجب نزول آنها شده است. و به همين دليل اين آيات معرّف خوبى در تشريح آن حوادث و نيز شناخت افراد و گروههايى است كه در مسير آن حوادث قرار داشتهاند. چنانكه آگاهى بر آن حوادث مىتواند زمينۀ بهترى جهت فهم مضمون و محتواى آيات قرآن در اختيار خواننده قرار داده و آنها را از جنبۀ طرح مسائل فرضى و سمبليك خارج سازد.
به عنوان مثال با مراجعه به سبب نزول سورۀ كوثر روشن مىگردد كه شخصى به نام عاص بن وائل در مكّه به ملامت و استهزاى رسول خدا (ص) مىپرداخت و به اين