33يك دفعه عبور مى‌كند و حال آن كه ابداً مزاحم پياده‌ها نمى‌شود و طول آن تخميناً دويست قدم مى‌شود. يك طرف با وجودى كه از عابرين اين طرف و آن طرف از هر نفرى يك مطليك باج مى‌گيرند كه عبارت از دو شاهى [و] نيم ايران است هر روزى سه هزار تومان اجاره آن پل تحديد شده است.
شهر در غايت صفا و تنظيم، اين طرف غربى رودخانۀ اسلامبول محسوب مى‌شود و آن طرف شرقى رود قسطنطنيه موسوم است كه پايتخت دولت عثمانى است و مسجد اياصوفى با آن انتيك‌خانه معروف كه هر دو از تماشايى‌هاست در آنجا واقع است و هرچند عرض شهر چندان به نظر نمى‌آيد و در بغله كوه واقع و سه طرف آن مسدود به آب است ولى طول شهر از قرار تقرير خودشان دوازده فرسخ است كه گردش شهر موقوف است به فايتون. با اين عظمت مردمش متدين به دين اسلام، تجار موسوى [يهودى] هم در وى فراوان، نعمات و اجناس در مغازات آن، عقول را حيران مى‌نمايد. تماماً متكلم به لغت ترك جغتاى. دزد خفايى و جيب بر دارد فراوان. زنانهشان تماماً منتقبات محجبات، سلطانشان حضرت [19] سلطان عبدالرشاد، قواعدشان مشروطۀ صحيحه، مردمش در كمال آزادى و از پادشاه راضى، محل صدور احكام ايشان از پارلمنت كبير كه تعبير مى‌شود از او به باب عالى. در ترقى دولتشان از بابت قواعد مشروطه همين بس كه در اين اندك زمان برخلاف مشروطه ايران كار استبداد را به جايى رساندند كه چهار دولت بزرگ اروپ به اغواى همسايۀ خرس شمالى اجماعاً و متفقاً يك دفعه حمله به عثمانى آوردند و تا دو