71انتخاب كرديم و كليّۀ اسنادى را كه از تلاش‌هاى جنگ جويانه حكايت مى‌كند، در منبع مزبور، تفكيك نموديم و مداركى كه از تلاش صلح‌جويانه نشانى دارد، به جانبى ديگر نهاديم.
اين نحوۀ طبقه‌بندى اگر چه ما را از شرح زمان‌بندى شدۀ واقعه دور مى‌سازد و ممكن است براى اذهانى كه از استمرار حوادث آگاهى ندارند، ثقيل آيد؛ ولى ما را در رسيدن به كُنه حقيقت مهم‌ترى كه همانا تعريف واقعى رفتار محمّد صلى الله عليه و آله است، رهنمون مى‌سازد.
آنچه در اين وادى پژوهشى عايد شد، با امانت و بدون هيچ انگيزه‌اى تقديم پژوهندگان مدينه‌شناسى مى‌كنيم.
1 / پ : اسناد تاريخى تلاش‌هاى جنگ جويانه
گفتيم كه در تاريخ مسلّم است كه ابوسفيان به سرپرستى كاروان تجارتى قريش، از شام عازم مكّه بود كه مطّلع شد مسير راه در تقاطع بدر زير نفوذ مسلمانان قرار گرفته است و از اين رو ممكن است كاروان سران در معرض خطرى كه خود از چند و چون آن آگاه نبود، قرار گيرد. از اين رو موضوع را به اطّلاع سران قريش رساند و قريشيان پس از تدارك و آمادگى به جانب بدر روان شدند.
حصول تدارك و جمع‌آورى نيروهاى ماجراجو و بت‌پرست مكّه و طوايف عرب، نتيجۀ ترس آن‌ها از تسلّط مسلمانان بر كاروانى بود كه عمدۀ مال‌التّجارۀ آن به سران بت‌پرستان تعلّق داشت. تا اينجا خروج قريش، جنبۀ دفاعى داشته است و كليّۀ اسناد تاريخى مُبيِّن آن است كه قريش در تبليغات خود براى چنين خروجى، از اهميّت كاروان و حفظ امنيّت راه‌هاى بازرگانى مكّه به شهرهاى ديگر، تأكيد داشته است و همين انگيزۀ مهم، سران طوايف قريش را در جمع‌آورى نيرو و تأمين هزينۀ هجوم تحت عنوان دفاع از كاروان ابوسفيان، موفقيّتى چشمگير داده است.
در اين فرازها هيچ‌يك از سيره‌نويسان، مورّخان و به طور كلّى تمامى اسناد تاريخى مربوط به واقعۀ بدر، اختلافى با هم ندارند.