34« الوصل و المنى فى فضل منى »داشته كه فاسى از دومى،نصوصى نقل كرده است.
شمسالدين محمد بن اسحاق خوارزمى(م 827)كتابى با عنوان« إشارة الترغيب و التشويق إلى المساجد الثلاثة وإلى البيت العقيق »را در چهار بخش تأليف كرده كه قسم نخست آن در 55 فصل دربارۀ مكه مىباشد.از اين كتاب،نسخهاى در حرم مكى (رقم 1/4)در 199 برگ بر جاى مانده است.كتاب مزبور در سال 1418 توسط مكتبة نزار مصطفى الباز در مكه چاپ شده است.
تقىالدين فاسى(محمد بن احمد بن على)(م 832)از برجستهترين مورخانى است كه آثارى بس مهم و ارجمند در تاريخ مكه تأليف كرده است.وى از اعقاب امام حسن عليه السلام است و در كارهاى علمى خود از بيشتر كتابهاى موجود تا آن زمان،بهره برده است.وى شرح حال خود را در كتاب« العقد الثمين »(ج1،صص 331-363)به تفصيل آورده است.كتابهاى وى در تاريخ مكه عبارتند از:« تجريد ولاة مكة »كه مواردى از آن را ابن فهد مكى در« غاية المرام »نقل كرده است.« تحصيل المرام من تاريخ البلد الحرام »كه مختصر« تحفة الكرام »اوست و در چهل فصل تنظيم شده و نسخههايى از آن برجاى مانده است.وى تحصيل المرام را نيز در كتابى با عنوان« هادي ذوي الأفهام الى تاريخ البلد الحرام »تلخيص كرده كه نسخهاى از آن شناسانده نشده است.ديگر« تحفة الكرام بأخبار البلد الحرام »است كه در اصل،مختصر كتاب« شفاء الغرام »اوست و نسخههايى از اين كتاب باقى است.وى تحرير ديگرى هم از اين كتاب دارد كه از آن نيز نسخههايى بر جاى مانده است.مختصر ديگرى از شفاء الغرام توسط خود او با عنوان « ترويج الصدور باختصار الزهور »به انجام رسيده كه در اصل كتاب« الزهور المقتطفة من تاريخ مكة المشرفة »خلاصۀ« شفاء الغرام »است و« ترويج الصدور »تلخيص« الزهور ».
كتاب« الزهور المقتطفة »با تصحيح مصطفى محمد حسين ذهبى توسط مكتبة نزار المصطفى الباز(مكه،1418)چاپ شده است.مهمترين كتاب او« شفاء الغرام بأخبار البلد الحرام »است كه در چهل باب تدوين شده و به طور جامع تاريخ مكه را از هر حيث ارائه كرده است.چاپ مصر اين كتاب بر اساس يك نسخه بوده و چاپ عبدالسلام تدمرى