26در زمان طوفان نوح اين‌جا مكانى مرتفع بود،سپس درياچه‌اى پهناور در آن شكل گرفت كه به«نى»اشتهار يافت.اين درياچه با گذشت زمان به تدريج خشك شد و به آن«نى جَفّ»گفتند؛يعنى درياى نى خشك شد. 1
اين منطقه علاوه بر نجف،به نام‌هاى ديگرى نيز شهرت دارد از جمله الغرى يا غرّيان.غرى به معناى زيبايى است و هر بناى نيكى را غرى گويند.غريان كوفه از آن گرفته شده است. 2و نيز در وجه تسميه آن گفته‌اند نام يك يا دو علامت يا بناى بلند بوده كه قبل از اسلام در محل كنونى مسجد حنانه از دور ديده مى‌شده است.به گفته ياقوت حموى،اين دو علامت يابنا،مانند دو صومعه،در بيرون كوفه نزديك قبر على عليه السلام قرار داشت. 3لفظ غرى يا غريين در شعر شاعران دربارۀ نجف بسيار استفاده شده است.
كسانى را كه در نجف اشرف ساكن و يا متولد شده‌اند،عمدتاً غروى گويند.از ديگر نام‌هاى اين شهر در متون تاريخى مى‌توان به حدالعذراء، 4حوار،جودى، 5وادى السلام، ظهر،ربوه، 6با نقيا و مشهد اشاره كرد. 7
نجف،به لحاظ موقعيت جغرافيايى،در حقيقت مرز بين شهر و صحرا است.شهر آن كوفه و صحرا نيز شن زارهايى است كه در اطراف،گرما و باد زيادى را براى آن به ارمغان مى‌آورد و دماى شهر را در برخى زمان‌ها به پنجاه درجه مى‌رساند.گرچه شهر نجف همواره به لحاظ آب در تنگنا و سختى بود؛در بعضى زمان‌ها از جمله قرن هفتم از آب آن بيست‌هزار نخل آبيارى مى‌شد. 8
به گفته ابن جبير،جهان‌گرد مشهور؛نجف زمينى است سخت و گسترده و دل باز كه