10اين حركت و هجرت چه رقم مى‌زند؟
آيا در آيينۀ صافى قلب خليل اللّٰه، كه مقام جليل بود، تصوير روزى مى‌گذشت كه ملياردها انسان خداجوى در طول تاريخ، سوخته‌دل و شيفته‌جان تشنۀ زلال زمزم خواهند بود تا با جرعه‌اى از آن، عطشِ خويش فرونشانند و شفاى دردهاى جان و روان را از شفاخانۀ وحدت بگيرند؟
آيا مى‌دانست كه «سُقياى اسماعيل» كه از زير پاشنۀ پاى فرزند خردسالش در آن برهوت غربت جوشيد سقايت حاجيان و زائران بى‌شمارى مى‌شود و جلوۀ نمادين آن، در روايات و ادبيات هر عصر، بر زبان‌ها و قلم‌ها جارى مى‌گردد؟
تصوّر مى‌كرد كه زائران سواره و پياده از اقصى نقاط اين سياره خاكى بار سفر مى‌بندند، تا با قطره‌اى از زمزم لب تر كنند و شفاى دردهاى جسمانى و روحانى خود را از صاحب‌خانه بگيرند و سوغات