37كسى جز پيامبران(ع) و به ويژه پيامبر اسلام(ص) و فرزندان معصوم ايشان نيستند. سخن در اين است كه همۀ اين شعائر و نشانه‌هاى الهى و اين پرچمهاى اسلام، داراى معانى روحانى و الهى هستند كه اشارۀ اصلى اين معانى به آزادگانى است كه به عنوان انسان كامل و اسوۀ حسنه و اسلام مجسّم و پيرو حقيقى توحيد ابراهيمى شناخته مى‌شوند.

حجّ، نشانۀ اسلام: «و از ميان بندگان خود كسانى را برگزيد تا صلاى دعوت او شنيدند و اجابت كردند و سخن حقّ تصديق نمودند و در آنجا پاى نهادند كه پيامبرانشع گام نهاده بودند و به آن فرشتگان همانند شدند كه گِرد عرشش طواف مى‌كنند و در اين سودا كه سرمايه‌شان عبادت اوست، سود فراوان حاصل كردند تا به ميعاد آمرزش او دست يابند بر يكديگر پيشى جستند. خداوند، سبحانه و تعالى، حجّ را نشانه و علامت اسلام قرار داد و كعبه را پناهگاهِ پناهندگان و حجّ را فريضتى واجب ساخت و حقّش را واجب گردانيد كه حجّ را بر شما مقرّر فرمود.» ¹و مطابق فرمودۀ امام سجّاد(ع) حجّ را بر مسلمانان حقّى است:

«حقّ حجّ بر تو اين است: دانستن اين كه راهى است به سمت پروردگارت و فرار كردن از گناهانت به سوى او، و قبول نمودن توبه‌ات و ادا نمودن واجبى كه خداوند عزّوجلّ واجب نموده بر تو.» ²به اين ترتيب، حجّ يكى از اصلى‌ترين نشانه‌هاى آشكار يا آشكارترين نشانۀ اسلام است. بسيارى از عبادات و باورها و اعمال اسلامى ممكن است در درون و در خفا و خلوت انجام شوند. بسيارى از