34ساير مكاتب فكرى (و حتّى مكاتب انسان‌ساخت) داعيۀ آنها را دارند، اشاره مى‌شود. اين ويژگيها در سه صفت «جهانى‌بودن،» «جاودانگى» و «جامعيّت» خلاصه مى‌شوند. به عبارت ديگر، سه ويژگى اصلى كه غالب مكاتب فكرى براى خود مطرح مى‌كنند، جهانى‌بودن، جاودانگى و جامعيّتشان مى‌باشد، كه در واقع به قابل اجرا بودن آراء مكتب خويش در همۀ مكانها، براى همۀ زمانها و در همۀ زمينه‌هاى زندگى انسان اشاره دارند. اسلام نيز، به انحاء مختلف به اين سه ويژگى براى خويش اشاره مى‌كند، كه ذكر اجمالى آنها عبارتند از:
جهانى بودنِ حجّ: در ابتدا تذكّر اين نكته ضرورى است كه تعابيرى چون «جهان‌شمولى»، «جهانى شدن» و «جهانى‌سازى» نيز وجود دارند كه ممكن است با «جهانى‌بودن» به معناى نظريّه يا موضوعى كه براى همۀ آدميان در همۀ نقاط جهان موضوعيّت دارد، خلط شوند، و لذا در استفاده از آنها بايد به معنا و تمايزات آنها توجّه كرد. 1 تفكّر و تعاليم اسلامى، جهانى‌بودن خويش را اعلام و نمونه‌ها و دلايلى را براى اثبات آن ذكر مى‌كند. اوّلين دليل تكيه‌اش بر فطرت واحد انسانهاست و آن توحيد است. قرآن براى عالميان نازل شده است. 2 پيامبرش(ص) نيز جهانى است. 3 و كعبه، مركز توجّه مسلمانان، براى هدايت جهانيان مقرّر شده است. كعبه و حجّ، يكى از اصلى‌ترين دلايل جهانى‌بودن اسلام هستند. به بيان ديگر، از ادلّۀ جهانى‌بودن 4 اسلام، حجّ است. كعبه اوّلين خانه براى