250از حرم حضرت سيدالشهدا خارج شده به حرم حضرت ابوالفضل، قمر بنى هاشم هجومآور مىشوند و در آن روز، اثرات نهضت حسينى، در جلوى چشم انسان مجسم مىشود...». 1
كاروانهاى پيادۀ عراق
در عراق، از سالها پيش، چنين رسم است كه هيأتها و دستهها و كاروانهايى، كوچك يا بزرگ، در ايام خاصّى براى زيارت كربلا، حركت مىكنند. از بصره، بغداد و... بهطور عمده از «نجف».
گاهى در نيمۀ شعبان، براى زيارت شعبانيه و گاهى اول رجب، و بيشتر در ايام محرم و عاشورا و بهخصوص اربعين. زيارت حسين(ع) در اربعين، شلوغتر، پرشكوهتر، فراگيرتر و حساستر از ايام و مناسبتهاى ديگر است. اين كاروانها، كه از نظر تعداد، متفاوت است، گاهى حتى به 150 تا 200 نفر هم در هر كاروان مىرسد و طبقات مختلف و كاروانهاى فراوانى پياده به راه مىافتند تا پس از چند روز، به كربلا برسند. اگر هوا گرم باشد، شبها راه مىروند و روزها استراحت مىكنند، وگرنه، روز، راه را مىپيمايند.
براى رفتن از نجف به كربلا، دو راه وجود دارد، يكى راه آسفالت، كه حدوداً 13 فرسنگ است و ديگرى راهِ كنار آب و در ساحل و امتداد شط فرات كه 18 فرسنگ است. رفتن از راه شط، عمدهتر و معمولتر است.
اين مسافت را معمولاً در سه چهار روز، طى مىكنند، با استراحتهاى ميان راه و پذيرايىهاى عشاير و مجالس وعظ و نوحه در مسير حركت. گاهى هم دو روز و به ندرت، در يك روز هم صبح تا غروب، علىالدوام راه مىپيمايند تا به «كربلا» برسند.
اربعين، عرفه، نيمه شعبان، اول رجب، موسمهاى مخصوص زيارتِ پياده است. علماى بزرگ گذشته نيز، در اين كاروانها شركت كرده و پياده به كربلا مىرفتند.
مرحوم ميرزاى نايينى و شيخ محمدحسين اصفهانى (معروف به كمپانى) و مرحوم