29بنابراين از راه فلسفۀ خمس مىتوانيم به دست بياوريم كه خمس بايد در اموالى غير از غنايم جنگى وجود داشته باشد.
خامساً: در صحيح مسلم آمده است كه فضل بن عباس و فرد ديگرى از بنىهاشم نياز به ازدواج پيدا كرده و نزد آنان چيزى وجود نداشت تا مهريه قرار دهند. نزد رسولخدا صلى الله عليه و آله آمده و از اين وضعيت شكايت نمودند، و از آن حضرت درخواست كردند كه ما را براى جمعآورى زكات بفرستيد تا از سهمى كه به ما مىرسد براى مهريه استفاده كنيم. حضرت اجازه ندادند بلكه دستور فرمودند كه براى مهريه خمس را بدل از زكات قرار دهند. 1
بنابراين جمعآورى نكردن پيامبر صلى الله عليه و آله دليل بر عدم وجوب نمىباشد از سوى ديگر شايد پيامبر صلى الله عليه و آله براى جمعآورى افرادى را فرستاده باشد ولى به جهاتى اخبار آن به ما نرسيده باشد، به ويژه در دوران حكومتهاى اموى و عباسى كه حكومت اسلامى را به حكومت جاهلى تبديل كردند و موجب شدند تا بسيارى از احكام اسلامى به فراموشى سپرده شود. چنان كه در برخى روايات آمده است ابن حزم از ابن عباس روايت مىكند: در بصره خطبهاى را ايراد نمودم و از زكات فطره سخن گفتم ولى مردم حكم آن را نمىدانستند پس وقتى حكم زكات فطره