20موظف است هر وصف كمالى را تحصيل كند و هر صفت نقصى را از خود دفع و رفع نمايد؛ يعنى اگر ندارد بكوشد گرفتارش نشود (دفع) و اگر مبتلاست تلاش در برطرف ساختن آن نمايد (رفع). و اين صفات سلبى و ثبوتى بصورت «تخليه» و «تحليه» ظهور مى‌كند. هر شخصى بايد ابتدا خود را از رذائل اخلاقى تخليه كند، سپس به فضائل اخلاقى مزيّن شود و جلوۀ جمال و جلال حق گردد و حج از بهترين اعمالى است كه اين امور را براى انسان تأمين مى‌كند.
براى اين كه به اسرار حجّ پى ببريم، بايد سيره و سنت كسانى را كه حجّ راستين انجام داده‌اند بياموزيم كه آنان همان معصومين - عليهم‌السلام - هستند. آن بزرگواران هم به آداب حج آشنا بودند، هم فرائض و واجبات حج را انجام مى‌دادند و هم سنن و مستحبات آن را رعايت مى‌كردند. آنان از آن جهت كه به تكيه‌گاه تكوينىِ احكام علم داشتند، افزون بر انجام احكام ظاهرى، به جنبۀ تكوين نيز نظر داشتند.
تزكيۀ روح در حج
تزكيۀ هر عملى به منزلۀ بيان اسرار آن عمل است.
مسألۀ «تعليم كتاب و حكمت» (يُعَلِّمُهُمُ الْكِتٰابَ وَ الْحِكْمَةَ) 1 در سراسر معارف الهى ظهور كرده كه بخشى از آن به عقايد، اخلاق و اعمال عبادى برمى‌گردد و بخش ديگرش به مسائل اقتصادى، سياسى، نظامى و...