222همانطور كه ديديم سنايى در ضمن اشعار خود در زمينۀ حج و كعبه، به مناسبت، به موضوعات تاريخى حج و اماكن متعلّق به آن دقّت و توجّه كامل داشته است. وقتى در مدح سلطان بهرامشاه، از سلطان محمود ياد مى‌كند، او را با پيامبر برابر مى‌شمارد! و مى‌گويد: همانگونه كه حضرت محمّد بتان كعبه را در هم شكست و كعبه را از لوث وجود آنها پاك كرد، سلطان محمود هم بتخانۀ سومنات را ويران ساخت و بت منات را درهم كوبيد!
هست خالى زعيب و نقص و فضول
بر كعبه حوادث فراوانى گذشته ولى هر روز بيش از پيش بر استحكام آن افزوده شده است. سنايى به بسيارى از آنها اشاره كرده و به صورت تلميح به آن حوادث و داستانها پرداخته است؛ از جمله به جريان حملۀ ابرهه و به مناسبت، از غرور كيكاووس نيز ياد كرده است:
يكى اعدات پيل آورد زى كعبه فراوان را
يكى از كركسان آورد برگردونت پيمايى
* * *
در مكّۀ دين ابرهۀ نفس علم زد
با اشاره به فتح مكّه و درهم شكستن بتها توسّط پيامبر، در مدح ابويعقوب يوسف ابن احمد الحدّادى گفته است:
بود بتخانۀ گروهى ساحت بيت الحرام
بود بدعت جاى قومى بقعۀ سالنكيان