21
در فرودگاه
همه ساله، بخش عمده‌اى از فضاى فرودگاه تهران، به عنوان «ترمينال حجاج» به زائران اختصاص مى‌يابد، اين كار سال‌هاست كه مرسوم است. حال سنخ و ساخت ترمينال مسافران مكه با مسافران ترمينال پروازهاى خارجى ديگر تفاوت داشته است، گو اينكه اكنون نيز تا حدودى فرق دارد. در مجموع بايد گفت كه مشكلات ويژه سبب اين تصميم‌گيرى شده است. فضاى اين ترمينال در ايام سفر، فضاى حج و زيارت و قداست است. نبشته‌هايى بر روى پارچه، از همان آغاز ورود به ترمينال، به چشم مى‌خورد؛ در يك مورد از امام نقل شده است كه: «سفر حج سفر دنيا و تحصيل دنيا نيست، سفر الى‌الله است.» دربارۀ برائت نيز جملاتى به چشم مى‌خورد: «برائت روح و معناى حج است.»
فضاى داخل سالن انتظار را به شيوه‌هاى مختلف، آمادۀ اين سفر معنوى كرده‌اند، گرچه بيرون از سالن، هنوز افرادى ديده مى‌شوند كه به عنوان بدرقه آمده‌اند و از سر و وضع آنها چنينن پيدا است كه تقيدى ندارند، اما در مجموع چهره‌ها آشناست و روحيۀ افراد روحيۀ دينى و مذهبى است. تابلوى شيشه‌اى بزرگ از مسجدالحرام داخل سالن را مزيّن كرده است. نوار ظبطصوت آهسته اشعارى دربارۀ مدينه و بقيع مى‌خواند. شعار لبيك نيز در چندجا به صورت زيبايى نوشته شده است. به علاوه تصويرهاى زيبايى از مشاهد حج بر اطراف ديوار سالن انتظار نصب شده آمده كه افراد بسيارى به تماشاى آنها مشغولند.
سفر ما روز چهارشنبه 14 / 2 / 1373 ه .ش مطابق با 22 ذى‌قعده و ساعت پرواز چهار و ربع بعد از ظهر بود. راستى اگر نگاهى به صد سال پيش بلكه نزديكتر از آن بيندازيم و دشوارى‌هاى سفر حج را از آغاز گرفته تا به انتها به خاطر آوريم، مى‌فهميم كه چقدر تفاوت ميان مسافرت آنها و ما وجود دارد؟ تمامى راه در سه ساعت طى مى‌شود، در برابر پنجاه تا شصت روز حركت يك قافله در زمان‌هاى پيشين. با اين حال در طى راه شاهيدم كه برخى تحمل همين مقدار سختى را ندارند و زود عصبانى مى شوند.
خوشبختانه شمارى از اين مشكلات در برخى از سفرنامه‌ها آمده كه مطالعۀ آنها به همه عزيزانى كه قصد رفتن به اين سفر معنوى را دارند توصيه مى‌شود.
شور و حال برخى از زائران در سالن انتظار به حدى بود كه دسته‌اى گرد هم اجتماع