54بدون اينكه فرقى بين انواع بدعت قائل شوند؛ در حالى كه روح شريعت اسلامى به ما مىگويد كه بين انواع بدعت تفاوت قائل شويم؛ يعنى برخى را نيكو و برخى را ناپسند شماريم.
از اينروست كه تفسير بسيارى از احاديث شريف، نيازمند عقلى نيرومند و فكرى استوار و فهمى سزاوار و قلبى بااحساس است كه بتواند از درياى شريعت مدد گيرد و وضعيت امت و نيازهاى او را مراعات نمايد و در حدود قوانين شرع و نصوص تخلفناپذير قرآنى، با مردم همراهى نمايد.
بهعنوان مثال، حديثى كه مىگويد هر بدعتى ضلالت است، مراد از آن هر بدعت ناپسندى است كه تحت قوانين شريعت درنيايد و اين قيد در روايت ديگرى وارد شده است مانند روايت:
«لا صلاة لجار المسجد إلا في المسجد». 1 اين روايت با وجود اينكه بهصورت محصور آمده و هرگونه نمازى را براى همسايۀ مسجد در خارج از مسجد نفى مىكند؛ ولى عموم احاديث ديگر آن را مقيّد مىكند كه منظور اين است كه نماز كاملى براى آن فرد نيست؛ البته در اين مسأله بين علما، اختلاف است.
نتيجه اينكه چنين رواياتى را بهظاهر آن حمل