242سيّد جزائرى پيرامون نواصب. او مىگويد: «ناصبى و وضع و حال و احكام مربوط به او با بيان دو مسأله ممكن است:
اوّل: در بيان مفهوم ناصب كه در اخبار رسيده است وى نجس است و از يهوديان، مسيحيان و زرتشتيان بدتر است و بنا به اجماع علماى شيعۀ اماميه (رضوان اللّٰه عليهم) كافرى است نجس. آنچه بيشتر اصحاب برآنند اين است كه مراد از آن كسى است كه دشمنىِ اهل بيت محمّد صلى الله عليه و آله را نصب كند و آشكارا بديشان كينهتوزد، چنانكه در مورد خوارج و شمارى از ساكنان ماوراء النهر چنين است. علماى شيعۀ اماميه، احكام باب طهارت، نجاست، كفر، ايمان، جواز نكاح و عدم جواز نكاح با ناصب را بدين مفهوم ترتيب دادهاند.
تا آنجا كه مىگويد: از پيامبر صلى الله عليه و آله روايت شده نشانۀ نواصب آن است كه غير على را بر او پيشى مىدهند و اين ويژگى عمومى است نه خصوصى. و مىتوان آن را به مسأله اول باز گرداند كه مقصود از آن مقدّم داشتن غير على بر على است براساس اعتقاد و جزم، تا مقلّدان و مستضعفان از اين محدوده بيرون شوند، زيرا مقدّم داشتن اين عده غير على را بر او از تقليد علما، پدران و نياكان ايشان ناشى شده وگرنه آنها براى يافتن آگاهى و قطعيت در اين زمينه، راهى ندارند» (الانوار النعمانيه ، ج 2، ص 306 و 307).
سخن سيد نعمت اللّٰه جزايرى قدس سره روشن است، زيرا او تصريح مىكند كه مذهب بيشتر علماى اماميه آن است كه «ناصب» كسى است كه به اهل بيت عليهم السلام آشكارا دشمنى و بغض ورزد. او روايت مورد بحث را چنين توجيه مىكند. مقدّم داشتنِ مستلزمِ نصب آن است كه بر اعتقاد و