120اگر بپذيريم كه مقصود از نكاح در اين آيه، تنها نكاح دائم است مقصود از «استعفاف» در آيه همان پاكدامنى در امور حلال خواهد بود نه صبر در برابر ازدواج، و مفهوم آيه چنين خواهد بود كه: كسانى كه نمى‌توانند به سبب مَهر و نفقۀ نكاح دائم بدان بپردازند با نكاح متعه‌اى پاكدامنى در پيش گيرند كه مَهر كمترى دارد و نفقه بدان تعلّق نمى‌گيرد.
اين معنى در پاره‌اى احاديث رسيده است. در حديثى از حريز به نقل از امام صادق عليه السلام آمده است كه چنين تلاوت فرمود: «وَ لْيَسْتَعْفِفِ الَّذِينَ لاٰ يَجِدُونَ نِكٰاحاً - بالمتعه - حَتّٰى يُغْنِيَهُمُ اللّٰهُ مِنْ فَضْلِهِ » (مستدرك الوسائل، ج 14، ص 448). فتح بن يزيد مى‌گويد: از امام حسن عليه السلام دربارۀ متعه پرسش كردم. فرمود: «متعه، حلال و مباح مطلق است براى كسى كه خدا او را براى تزويج توانگر نساخته است و او بايد با متعه، پاكدامنى در پيش گيرد» (كافى ، ج 5، ص 452).
پس، معناى آيه اين است كه اگر كسى امكان ازدواج دائم نيافت بايد پاكدامنى در پيش گيرد، يعنى پاكدامنى را با متعه، طالب باشد تا خداى از فضلش او را بى نياز سازد، يا چندان كه خداى او را از فضلش بى نياز سازد و بتواند ازدواج دائم كند.
نظير معنايى كه گفتيم مراد از پاكدامنى، پاكدامنى از راه حلال است، حديثى است كه از ابن كثير رسيده است كه مى‌گويد: عكرمه پيرامون اين آيۀ شريفه: «وَ لْيَسْتَعْفِفِ الَّذِينَ لاٰ يَجِدُونَ نِكٰاحاً» گفته است:
«مقصود مردى است كه زنى را مى‌بيند و گويى بدو تمايل مى‌يابد، پس اگر زن داشت سراغ او رود و نياز خويش از او برآورَد» (تفسير القرآن العظيم ، ج 3، ص 287).