36
ب - جهالت
يكى ديگر از موانع تقريب جهل به حقايق مذاهب است، عاملى كه مسلمانان را در طول تاريخ از يكديگر دور كرده و احساس بيگانگى در آنان را نسبت به يكديگر بوجود آورده و آنگاه به خصومت و نزاع انجاميده است. در حديث شريف آمدهاست، انسانها دشمن آنچه كه بدان جهل مىورزند مىباشند. 1 بارى بسيارى از مشكلات حل نشدنى مسلمانان ناشى از بىخبرى فرق از يكديگر و ناآگاهى آنان از حقايق درونِ مذاهب و نظريات دقيق يكديگر است. بايد اذعان كرد در طول تاريخ كوشش مؤثر و قابل قبولى از سوى علما در راه شناخت دقيق مذاهب رقيب صورت نگرفته و همواره موانع روانى، تاريخى و سياسى از پيوستن آنان به يكديگر و تماسها و گفتگوهاى مستقيم جلوگيرى كردهاست. در نتيجه، بسيارى از داورىها بر اساس كجفهمى، دريافتهاى ناقص و نقل قولها و حكايات ديگران شكل گرفتهاست. به طور مثال در قضايايى همچون شتم و تكفير صحابه عقيدهى گروه اندكى از غاليان به عنوان نظريهى تمامى شيعيان تلقى شده است و در موضوع گرايش به اهل بيت پيامبر و عصمت و مرجعيت آن بزرگواران هيچگاه مبناى اين عقيده و ادله و براهين آن به قدر كافى مورد توجه قرار نگرفته است و در موضوع تحريف قرآن رأى اندكى از اخباريان و غير آنان دستاويزى شده براى نسبت دادن عقيدهى تحريف به تمامى شيعه و بسيارى از داورىها و اظهار نظرهاى عجولانه و نادرست ديگر كه در خوش بينانهترين نگاه، ناشى از جهل و ناآگاهى طراحان آنها مىباشد. 2 خلاصه سخن در اين باب اينكه درك نادرست مذاهب از يكديگر در