146
مادر گرانقدر
مادر يحيى، فاطمه دختر حسين بن عبدالله بن اسماعيل بن عبدالله بن جعفر الطيّار بن ابى‌طالب(ع) است. كنيه وى، ام‌الحسين 1 و ام‌الخير 2 بوده و زنى عفيف و پاكدامن و از نبيره‌هاى جعفر طيار(ع) است. متأسّفانه شرح حال اين مخدره، در كتب تاريخ يافت نمى‌شود. ولى از برخى قراين، چنين فهميده مى‌شود كه وى پيش از سال190 هجرى، متولد شده و پس از سال 255ه .ق، از دنيا رفته است.
على جمانى بن محمد بن جعفر بن محمد بن زيد الشهيد(ع) كه از شعراى اهل‌بيت(عليهم السلام) است، در ضمن مرثيه يحيى، از فضيلت مادر او ياد مى‌كند و در پايان اشعار خود، مى‌گويد: 3
لَعَمْري ابْنَةُ الْطَيَّارِ اذْ نَتَجَت بِهِ
سوگند به جان خودم كه مادرش، فرزند جعفر طيار، هنگامى كه او را در شكم داشت، خصال و بوى خوشى داشت كه ناخوش نداشت در آنجا باشد.
راستى كه مادرش، با چهره او، چهره روزگار را روشن و اسلام را به وجود او، خوشنود كرد و فرزند او، خشم خود را فرو برنده بود.
هيچ زن هاشمى همانند او نزاييد و هيچ دستى، همانند او را پرستارى نكرد تا از شير باز گرفته شد.
تاريخ و محل تولد يحيى