35بازسازى بعدى روضه مطهر اميرمؤمنان(ع)، در دوره عضدالدوله ديلمى صورت گرفت. به گفته ديلمى در ارشادالقلوب، عضدالدوله حدود يك سال در ناحيه نجف، اقامت نمود و به دستور وى، صنعتگران و معماران فراوانى را گرد آوردند و بناى قبلى را تخريب كردند و ساختمان بزرگ و باشكوهى بر قبر ساختند. 1 حمدالله مستوفى نيز گفته است كه عضدالدوله ديلمى، بارگاه امام على(ع) را در سال 366ه .ق بازسازى كرده است. 2 به گفته ابن طحّال، تاريخ پايان ساختمان عضدالدوله، در كتيبهاى بر ديوار گنبد ثبت شده بود. 3
در دو قرن ششم و هفتم هجرى، تعدادى از خلفاى عباسى نسبت به قبر امام على(ع) توجه داشتند؛ بهطورىكه چند تن از آنان، از جمله الناصرلدين الله و المستنصر و المستعصم به زيارت قبر امام(ع) آمدند. همچنين نقل شده است كه المستنصر نيز قبر شريف را بازسازى كرد. 4
در دوره ايلخانان مغول، عطاملك جوينى در سال 662ه .ق، حفارى و كشيدن قنات آبى را براى نجف آغاز كرد كه در سال 676ه .ق، ساخت آن به پايان رسيد و آب در آن جارى شد. او همچنين رباطى را در مجاورت حرم امام(ع) احداث كرد كه كار ساخت آن در سال 676ه .ق آغاز شد. 5
(تصوير شماره 11 و 12)
در نيمه سده هشتم هجرى، قسمتى از آستانه علوى، دچار آتشسوزى شد و تزئينات ديوارها و پردهها و فرشهاى آستانه، طعمه حريق گشت. در اين آتشسوزى، خزانه (كتابخانه) آستان مقدس كه پس از هجرت شيخ طوسى، مورد توجه علماى شيعه بود و بسيارى از آنها نسخه اصل و دستنويس خود را به آنجا هديه كرده بودند، در آتش سوخت و بسيارى از نسخههاى خطى نفيس و آثار علماى شيعه، از بين رفت. «شيخ كمالالدين