9
جمرات كجاست؟
مهدى پيشوايى و حسين گودرزى
ميقات حج، ش 9، پاييز 1373ه .ش
در اين مقاله به تاريخچه رمى جمرات و جايگاه آن پرداخته شده است. نگارندگان، در بررسى تاريخچه رمى جمرات، به دو قول اشاره و روايات مربوط به آنها را نقل و بررسى كرده‌اند. قول نخست، سابقه اين عمل را به حضرت آدم(ع) نسبت مى‌دهد؛ ولى قول دوم، تاريخچه اين عمل را به حضرت ابراهيم(ع) مى‌رساند. قول دوم، خود، داراى سه وجه مختلف است. در بخش بعدى، رمى جمرات در زمان جاهليت مطرح شده و جزئى از اعمال و مناسك حج در زمان جاهليت دانسته شده است. در ادامه، معناى لغوى جمره و جمرات و وضعيت و تغيير و تحول رمى جمرات در گذشته پرداخته شده است. مؤلفان در پايان به رمى جمرات در كلمات فقها پرداخته و نتيجه گرفته‌اند كه با توجه به قرائن و شواهد موجود (معناى لغوى جمره، وضعيت آن در گذشته، فتاواى فقها و روايات) مقصود از جمره، زمينى است كه ستون‌هاى كنونى در آن ساخته شده است، نه خود ستون‌ها. بنابراين اگر سنگريزه به ستون‌ها نخورد و در حوضچه اطراف آنها بيفتد، كافى خواهد بود.
راز و رمزهاى حج
حج در اسلام اسرارى دارد. حج عبادتى است ذكرى و عملى، و هر عملى اشاره‌اى دارد به رازى تاريخى و رمزى در گذشته‌هاى دور تاريخ كهن پيامبران؛ به‌ويژه مى‌توان