28فقيهان به اين موضوع پرداخته است. ¹ صاحب جواهرالكلام نيز به پيروى از صاحب شرايع‌الاسلام در كتاب النكاح، بابى را به اين موضوع اختصاص داده و به جنبه‌هاى فقهى خصائص پرداخته است. ²

فقيهان متأخر پس از صاحب جواهر

پس از جواهرالكلام، اين موضوع در كتب فقهى طرح نشده است. حتى اين موضوع در كتب فقهى مستقل درباره نكاح نيز مورد توجه قرار نگرفته است؛ تا اينكه نويسنده كتاب «ماوراءالفقه»، در كتاب النكاح، فصلى را به اين موضوع اختصاص داده و خصائص را به خصائص فقهى و غيرفقهى، تقسيم نموده و به شرح و توضيح مختصر آنها پرداخته است.

دليل عدم طرح مسئله در كلام فقيهان پس از صاحب جواهر

صاحب ماوراءالفقه، دليل عدم طرح اين موضوع را اين‌گونه بيان مى‌نمايد: «فقيهان متأخر، به دليل آنكه خصائص، با عمل مكلف ارتباطى ندارد و تنها فايده نظرى دارد و براى شناخت و آگاهى است، متعرض اين موضوع نشده‌اند». ³

به نظر مى‌رسد با توجه به تعريفى كه از فقيهان متأخر بيان كرديم، مقصود ايشان از متأخران، فقيهان نزديك به دوره ايشان و معاصران ايشان باشد؛ زيرا ملاحظه شد كه بسيارى از فقيهان متأخر از علامه تا صاحب جواهر، اين موضوع را مورد توجه قرار داده‌اند. اما پس از صاحب جواهر، به اين موضوع، توجه نشده است.

ويژگى رويكرد فقيهان متأخر

1. نگاه به موضوع، غيرمستقل و در ضمن بيان مسائل نكاح آمده است؛ نه به صورت تخصصى و مستقل.