327
فصل دوم: راويان داعيه و روايات مؤيد بدعت در صحيحين
با بررسى اسانيد صحيح بخارى و مسلم با راويان فراوانى مواجه مى‌شويم كه اولاً اهل بدعت بوده‌اند؛ ثانياً جزء دعوت‌كنندگان به مذهب خويش بوده‌اند و ثالثاً در تأييد بدعت خود نيز روايت نقل كرده‌اند. اين دو نويسنده كه عملكردشان، معيار است، گرايشات مذهبى راويان را درنظر گرفته و در صورت احراز وثاقت و ضبط آنان، به نقل روايت از ايشان پرداخته‌اند.
ضرورى است براى تبيين دقيق‌تر موضوع، ابتدا دليل ويژگى روش بخارى و مسلم درباره نقل از راويان اهل بدعت ذكر مى‌شود تا بهتر بتوانيم در اين باره قضاوت كنيم.
صحيح بخارى و مسلم در باور اهل سنت
جمهور اهل سنت، افزون بر اعتقاد به صحت احاديث موجود در صحيحين، به صحت اسناد و وثاقت همه راويان بخارى و مسلم نيز اتفاق‌نظر دارند و معتقدند كه هر سندى كه در اين دو كتاب آمده باشد، به‌هيچ‌وجه به بررسى نياز ندارد؛ چنان‌كه ابن دقيق العيد به‌نقل از مَقدِسى نوشته است:
كَانَ شيخ شُيُوخنَا الحَافِظ ابُو الْحسن المَقْدِسِي يَقُول فِي الرجل الَّذِي يخرَّج عَنهُ فِي