40
نقد و بررسى
اين اشكال از مسئله سيره جدا نيست. بنابراين، همان پاسخ‌ها را اينجا نيز مى‌توان آورد. در ثانى با همان بيانى كه حج واجب شده، عمره نيز واجب شده و در دلالت وجوب ادله، هيچ‌گونه اجمالى وجود ندارد و كسانى كه وجوب آن را اختصاص مى‌دهند به اشخاص نزديك مكه نيز دلالت ادله را بر وجوب، پذيرفته‌اند. ليكن در فراگيرى اين ادله نسبت به اشخاص دور از مكه اشكال دارند و در اين نوشته، در حد امكان، پاسخ آن اشكالات داده شد.
6. نظريات فقهاى اهل سنت درباره وجوب عمره مفرده
فقيهان اهل سنت نيز همانند فقهاى اماميه، در حكم عمره مفرده اختلاف نظر دارند. برخى از ايشان آن را واجب و برخى ديگر مستحب مى‌دانند. در اينجا نظريه هر يك از آنان را بيان مى‌كنيم:
الف) شافعيه: عبدالرحمن جزيرى، در متن كتاب «الفقه على المذاهب الأربعه» مى‌نويسد: «عمره مفرده همانند حج، در تمامى عمر، بر هر انسانى يك بار واجب عينى است». 1
وهبه زحيلى نيز در كتاب «الفقه الإسلامى وادلته» آورده است:
شافعى گفته است بنابراظهر، عمره واجب است؛ مانند حج. دليل آن، آيه (وَ أَتِمُّوا الْحَجَّ وَ الْعُمْرَةَ لِلّٰهِ) است؛ زيرا مقتضاى امر وجوب است و خبر عايشه كه گفته است از رسول‌خدا(ص) پرسيدم آيا بر زنان جهاد واجب است؟ در پاسخ فرمود: «بله جهادى كه در آن كشتار نيست؛ يعنى انجام حج و عمره». 2
مرحوم محمد جواد مُغنيه نيز مى‌نويسد: «شافعيه و بسيارى از اماميه گفته‌اند عمره واجب است». 3
ب) مالكيه: نظر مكتب مالكيه در اين مسئله، استحباب تأكيدى عمره مفرده است، نه وجوب آن. صاحب كتاب الفقه على مذاهب الأربعة پس از بيان وجوب عمره مى‌نويسد: «در اين وجوب، مالكيه مخالفت كرده‌اند».