41
روايت چهارم: صحيحه هشام‌بن‌سالم
سَعْدُ بْنُ عَبْدِ اللهِ عَنْ مُحَمدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنْ مُحَمدِ بْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللهِ(ع) عَمنْ نَسِيَ زِيَارَةَ الْبَيْتِ حَتى رَجَعَ إِلَى أَهْلِهِ فَقَالَ لَا يَضُرهُ إِذَا كَانَ قَدْ قَضَى مَنَاسِكَهُ. 1
سند اين روايت مشتمل بر ثقات و اجلا بوده و روايت صحيحه مى‌باشد. 2
بررسى دلالى
برخى اين روايت را بر طواف وداع حمل كرده‌اند. 3 مرحوم آيت‌الله شاهرودى مى‌نويسد: « يمكن ان يقال بظهور قوله (نسي طواف زيارة البيت) في طواف الوداع » 4 در اين صورت با توجه به اينكه روايت مطلق بوده و استفسارى از حضرت صورت نگرفته است، معلوم مى‌شود كه طواف وداع در حج و عمره مشروع است و در صورت ترك، ضررى به مناسك حج يا عمره وارد نمى‌سازد.
اشكال اول
در روايت ذكرى از طواف نيست و تعبير «نسى طواف زيارة البيت» در روايت نقل نشده است. در روايت عبارت « نَسِيَ زِيَارَةَ الْبَيْتِ» آمده است كه ظهورى در طواف وداع ندارد. در نقل مرحوم صدوق(رحمه الله) نيز همين‌گونه آمده است 5؛ هرچند از عنوان باب ( حُكْم مَنْ نَسِيَ طَوَافَ النسَاءِ ) استفاده مى‌شود كه ايشان اين تعبير را بر