55رسول اكرم عازم زيارت خانه خدا بود كه جبرئيل نازل شد و از جانب پروردگار متعال ابلاغ سلام نمود و گفت: خداوند مى‌فرمايد: «من پيغمبرى را از پيامبران گذشته قبض روح نكردم، مگر پس از اكمال دين و اتمام حجت و براى تو دو موضوع باقى مانده كه مى‌بايد آن دو را به مردم ابلاغ كنى؛ حكم حج و خلافت و ولايت. لازم است اعلام عمومى داده و هركس را كه استطاعت و توانايى سفر حج دارد، دعوت نمايى تا اعمال و خصوصيات زيارت خانه خدا را براى آنان تعليم كنى». 1
پيامبر در حجه‌الوداع به بهترين شكل از ظرفيت تبليغى حج بهره برد. ايشان در مسجد خيف در منا براى زائران خطبه خواند و آنها را به اخلاص در عمل، ارادت و خيرخواهى نسبت به پيشوايان دين و همراهى با جماعت صالح فرا خواند. 2 ايشان در بازگشت از منا به مسلمانان فرمودند:
آيا مى‌دانيد اين شهر [مكه] چه شهرى است؟ آيا مى‌دانيد اين ماه [ذى‌الحجه] چه ماهى است؟ آيا مى‌دانيد اين روز چه روزى است؟ همه گفتند: بلى مى‌دانيم. اين شهر بلدالحرام و اين ماه، ماه حرام و اين روز، روز حرام است. سپس حضرت فرمودند: «خداوند جان‌ها و مال‌هايتان را بر شما حرام كرده مانند حرام بودن اين شهر، ماه و روز». 3
پيامبر(ص) در اين روايت با استفاده از فضاى معنوى حج و احترام مسلمانان به مكه و ماه حرام، توجه آنها را به حرمت اموال و جان مسلمانان جلب نمود تا يكى از مهم‌ترين آسيب‌هاى اجتماعى در جامعه جاهلى را كه به نزاع و كشمكش منجر مى‌شد، اصلاح نمايد.