36شاخصهاى جديد قدرت، بر انديشه، گفتمان و هنجارهاى خود اعتماد كنند و با تكيه بر هويت دينى، قدرت خود را در عرصه بينالملل تقويت نمايند.
بر اين اساس حج كه مظهر حضور ملتهاست، به يك كنشگر جديد و فعال جهان اسلام مبدل مىشود كه با تكيه بر هويت دينى، مىتواند در مقابل دولتهاى خودفروخته، مستبد و وابسته به استعمارگران، فضاى جديدى را براى قدرتنمايى مسلمانان باز كند.
علاوه بر مطالب فوق، در بخش قبل بيان شد كه يكى از مكانيسمهاى حج براى ايجاد وحدت، تقويت روابط ميانفرهنگى و ميانفردى است كه از رهگذر سرمايه اجتماعى قابل تحليل است. سرمايه اجتماعى، يكى از مؤلفهها و شاخصهاى نوين قدرت است كه برخلاف رويكردهاى مادى و سختافزارانه به مقوله قدرت، بر قدرت نرم تأكيد دارد.
بنابراين با توجه به تغيير مفهوم ديپلماسى از كنشگران رسمى به غيررسمى 1 و تغيير منابع قدرت از ابعاد نظامى و سختافزارانه به ابعاد اجتماعى، فرهنگى و نرمافزارانه، حج علاوه بر اينكه نوعى نمايش اقتدار تجمع مسلمانان (قدرت ظاهرى و فيزيكى) است، مىتواند بازيگر و كنشگرى فعال در راستاى ايجاد و تقويت قدرت نرم كشورهاى اسلامى در عرصه بينالملل باشد.
2. ارتقاى امنيت
امروزه امنيت، يكى از مهمترين مسائل بنيادين در روابط بينالملل است. البته هماكنون امنيت در ابعاد و شاخصهاى مادى و نظامى و صرف رويكرد دولتها تعريف نمىشود، بلكه امنيت جنبههاى هويتى، اجتماعى و نرمافزارانه نيز يافته است و در كنار دولتها، بازيگران ديگرى نيز در عرصه امنيت بينالملل، مؤثر و فعال هستند. بر