17بايد از اين گردنه عبور مى‌كردند و در بيشتر مواقع به دليل موقعيت جغرافيايى، براى راهزنان جاى مناسبى بود - حدود شصت نفر سرباز براى محافظت از گردنه مستقر شده بودند. محافظت از مسير در پايان مسير قم - قصرشيرين، وظيفه طايفه‌ها يا منطقه‌اى خاص بود كه در آن منظقه زندگى مى‌كردند. اهميت بسيارى كه به اين راه داده مى‌شد، دلايل زيادى از جمله سياسى، اقتصادى، اجتماعى، فرهنگى و مذهبى داشت كه با توجه به اطلاعاتى كه منابع در اختيار ما گذاشته‌اند، به آن مى‌پردازيم.
خوشبختانه مسير راه‌هاى ايران و ساختمان‌هاى وابسته به آنها، در هر زمان به دستان اشخاصى آگاه كه اغلب خود صاحب بريد يا راهنما بوده‌اند، دقيقاً ضبط شده و گاهى نويسندگان و گردآورندگان كتاب، خود بيشتر راه‌ها را سواره يا پياده پيموده‌اند تا وضع راه‌ها و مسير دقيق آنها، روشن شود. ما در اين اثر كوشيده‌ايم تا از كتاب‌هاى «مسالك» اصطخرى، «نزهة القلوب» حمدالله مستوفى و «احسن التقاسيم» مقدسى استفاده كنيم. پس از كتاب‌هاى جغرافيايى، اصلى‌ترين منابع ما در تأليف اين اثر، كتاب‌هاى تاريخى و سفرنامه‌هاى دوره قاجار بوده است.
در اينجا لازم مى‌دانم از آقاى دكتر ابراهيم اصلانى كه راهنماى رساله بودند و با توصيه‌هاى بجايشان در بهبود متن و محتوا يارى‌ام دادند، استاد رسول جعفريان براى مشاوره مؤثر و ارزشمندشان و همچنين از آقاى عليرضا اباذرى، مسئول محترم و فاضل كتابخانه تخصصى تاريخ اسلام و ايران، براى كمك و همراهى‌شان، مراتب قدردانى و سپاس خود را اعلام نمايم.