25
دجله 1: اين رودخانه از كوه‌هاى توروس و كوه‌هاى جنوب غرب درياچه وان در خاك تركيه سرچشمه مى‌گيرد. طول آن حدود 1718 كيلومتر است كه از اين مقدار، حدود 1418 كيلومتر در خاك عراق، و بقيه در تركيه جريان دارد.
فرات 2: رودخانه فرات از كوه‌هاى ميان درياچه وان و درياى سياه، در 40 درجه شمالى، سرچشمه مى‌گيرد. فرات، مسير متراكم و به هم فشرده‌اى دارد و آب آن بيشتر نصيب تركيه مى‌شود. طول رودخانه، از محل تلاقى قره‌سو و مرادسو تا مصب رودخانه شط‌العرب، حدود 2320 كيلومتر است كه 1200 كيلومتر آن در عراق، 675 كيلومتر در سوريه و 445 كيلومتر در تركيه جريان دارد.
شط‌العرب (اروندرود): دجله و فرات در شمال بصره و در ناحيه‌اى به نام «القرنه» به هم مى‌پيوندد و شط‌العرب را تشكيل مى‌دهد. طول شط‌العرب از القرنه تا خليج فارس 185 كيلومتر، و عرض آن، هنگام مد از 1000 تا 1500 متر، و در مواقع عادى بين پانصد تا هفتصد متر، و عمق آن از ده تا پانزده متر متغير است. شط‌العرب تا هشتاد كيلومترى دهانه خليج فارس در خاك عراق جريان مى‌يابد و پس از آن، مسير رودخانه، مرز بين‌المللى ايران و عراق را تشكيل مى‌دهد كه در اين قسمت اروندرود نام دارد.
درياچه‌هاى مهم اين كشور عبارت است از: درياچه حبانيه در جنوب غرب رمادى، درياچه ابودبيس در شمال غرب كربلا، درياچه ثرثار و