11
ديباچه
عراق يكى از كشورهاى اسلامى و اثرگذار در تحولات جهان اسلام است. از نظر تاريخ تشيع در اين كشور، حضرت على(ع) نخستين بار حكومت شيعى را در آنجا بنا نهاده و از آن زمان تاريخ عراق با تاريخ تشيع گره خورده است.
حضور ائمه اطهار(عليهم السلام) در عراق، كه امروز مزارشان زيارتگاه عاشقان است، و نيز شهر بغداد كه پايتخت جهان اسلام در عهد عباسيان بود، تمدن ويژه‌اى را براى عراق در تاريخ اسلام به وجود آورد. اين وضعيت، هم در زمان امپراتورى عثمانى و هم به‌دنبال جنگ جهانى اول و تجزيه امپراتورى عثمانى به كشورهاى كوچك‌تر و مستقل، البته مستعمره، ادامه يافت. البته كشف ميدان‌هاى نفتى، بر ابعاد جديد استراتژيكى عراق افزود.
شيعيان عراق، اگرچه از نظر جمعيت بيشتر از اهل‌سنت بوده‌اند، ولى از نظر سياسى و اجتماعى نقش كمترى ايفا كرده‌اند، با اين حال مراجع عظام يكى از نهادهاى اثرگذار در نقش‌آفرينى سياسى - اجتماعى شيعيان بوده‌اند و مى‌توان گفت كه تأسيس حوزه علميه نجف، نقطه عطفى در