١٢از تأثيرات سياسى و اجتماعى فريضه حج، توانستند علاوه بر نشان دادن مسلمانى خود، خاطره تلخ حمله مغول و قرار گرفتن آنها در برابر جهان اسلام را از ذهن مسلمانان بزدايند و تجارت را كه براى مغولان بسيار اهميت داشت، از همين راه رونق بخشند. آنان همچنين توانستند در مقابل مملوكان كه جلوى پيشروى مغولان را گرفته بودند و بر آنها برترى نظامى داشتند، از اين طريق عرضاندام كنند؛ به همين دليل هر سال كاروانهاى زيادى را به مكه اعزام مىكردند و در امر حج و حاجيان تلاش ويژهاى در دوره ايلخانان انجام شد.
در دوره فترت پس از سقوط حكومت ايلخانى، به علت آشوبهاى زمان و آشفتگى اوضاع، به موازات ديگر امور اجتماعى، به برگزارى فريضه حج نيز كمتوجهى شد و حكومتهاى جديد، نتوانستند در اين زمينه چندان فعاليت كنند. با ظهور تيموريان، اين روند تغيير كرد و تيموريان مدعى خلافت و خواستار رياست حج بودند. بههمين سبب اقدامات بسيارى در اين زمينه انجام دادند.
بجاست از تلاش پژوهشكده حج و زيارت بهويژه از مدير محترم گروه تاريخ جناب دكتر محمدمهدى فقيه جلالى بحرالعلوم و نيز از آقاى سيدمحمود سامانى كه بهكوشش وى، برخى كاستىهاى پاياننامه اصلاح و همچنين قسمتهايى تلخيص و ارجاعات درونمتنى به پاورقى و هماهنگسازى آنها انجام شد، قدردانى شود.