48شمالى و غربى مسجد بود. در قسمت شرقى كه حجرههاى رسولخدا (ص) قرار داشت، افزايشى صورت نگرفت؛ زيرا دلبستگى شديد مردم مدينه به حفظ خانه و عشق وافر آنان به حفاظت از آثار زندگانى حضرت محمد (ص) ، مانع از اين كار بود. 1
مسجد نبوى تا سال 88 .ق تغييرى نيافت. در زمان خلافت «وليدبنعبدالملك»، توسعه نسبتاً زيادى در مساحت مسجد و بناى آن داده شد بهطورىكه شامل شرق مسجد نيز شد. براساس دستور وى، قرار شد تا گرد مرقد پيامبر (ص) ديوارى بكشند و از آن ناحيه نيز بر مسجد افزوده شود. 2 توسعه جديد در سمت شرق، غرب و شمال صورت گرفت و بدين ترتيب، مساحت مسجد به بيش از 6400 مترمربع رسيد.
«مهدى عباسى» نيز در سال 162 .ق، مسجدالنبى (ص) را توسعه داد. مساحتى كه مهدى به مسجد افزود، شامل 2450 متر مىشد. 3
پس از اين توسعهها، تا قرن هفتم گزارشى از توسعه فضاى مسجدالنبى (ص) در دست نداريم. شايد اقدام مهمى در توسعه مسجد صورت نگرفته است، اما در سالهاى مختلف، تعميراتى در مسجد انجام شد كه طبعاً بدون آنها امكان سرپابودن مسجد وجود