24انسان متوسل، اعمال صالحى را انجام مىدهد و نمىداند آيا اين اعمال نزد خداوند پذيرفته شده است يا خير. به همين دليل براى پذيرش عمل خويش، به فضل خداوند اميد مىبندد يا با تواضع و شكستهدلى و متوسل شدن به انسانهاى مقرب درگاه خداوند (پيامبران، رسولان و بندگان صالح)، به پذيرفته شدن عمل خويش اميد مىيابد؛ چنانكه «عمر» به «عباسبنعبدالمطلب» متوسل شد؛ زيرا وى فردى سالخورده و از نزديكان رسولخدا(ص) بود كه نزد آن حضرت منزلت داشت؛ همانگونه كه «بلالبنحارث» نيز به رسولخدا(ص) متوسل شد. اين اقدام در واقع فقط براى اظهار تمايل و درخواست باران رحمت از سوى خداوند بود.
نكته
واسطه و وسيله يك معنا دارد و نسبت ميان آن دو نيز عموم و خصوص من وجه است؛ به اين معنا كه در مضمون، يعنى تقربجويى، با يكديگر هممعنايند. اما بدين لحاظ از هم متفاوتاند كه حقيقت واسطه، امرى ذاتى است؛ يعنى شخص، واسطه است نه شخصيت و شايستگى او. بنابراين، تقربجويى با واسطه، از راه افراد صورت مىگيرد و براى نيازهاى دنيوى و اخروى به كار مىرود؛ بهگونهاى كه انسانهاى شايسته و گنهكار، همه از آن بهره مىبرند. اما وسيله، حقيقتى معنوى دارد كه فقط براى افراد شايسته و صادق به كار مىرود.