40 مال در اختيار و تصرف اوست؟ خليفه گفت: در اين موقع من از تو گواه مىطلبم. على(ع) فرمود: مدتهاست كهفدكدر اختيار و تصرف ماست. اكنون كه مسلمانان مىگويند فدك از اموال عمومى است بايد آنان شاهد بياورند نه اينكه از ما شاهد بخواهى! و خليفه در برابر منطق نيرومند امام(ع) سكوت كرد. 1
پاسخهاى خليفه
تاريخ، پاسخهاى خليفه به حضرت زهرا(عليها السلام) را به صورتهاى مختلف نقل كرده است. از آنجا كه مسئلهفدكاز طرف دخت گرامى پيامبر(ص) بهطور مكرر مطرح شده است، جا دارد كه معتقد شويم كه خليفه در هر مورد به نوعى پاسخ داده است. اينك پاسخهاى احتمالى وى را ذكر مىكنيم:
1. هنگامى كه شهود زهرا(عليها السلام) به نفع او گواهى دادند، عمر و ابوعبيده به نفع خليفه گواهى داده و گفتند: پيامبر گرامى پس از تأمين زندگى خاندان خود، باقيمانده درآمد فدكرا در مصالح عمومى صرف مىكرد. اگرفدكملك دختر او بود، چرا قسمتى از درآمد آن را در موارد ديگر مصرف مىكرد؟ تعارض و اختلاف شهود سبب شد كه خليفه برخيزد و گفتار همگى را صحيح اعلام كند و بگويد: شهود هر دو طرف صحيح و راست مىگويند و من شهادت همگى را مىپذيرم. هم على و ام ايمن راست مىگويند و هم عمر و ابوعبيده؛ زيرافدككه در اختيار زهرا بود ملك پيامبر بود و از درآمد آنجا زندگى خاندان خود را تأمين مىكرد و درآمد اضافى را ميان مسلمانان تقسيم مىنمود. من نيز از روش پيامبر پيروى مىكنم.
دخت گرامى پيامبر(ص) فرمود: من نيز حاضرم كه درآمد اضافى آنجا را در مصالح اسلامى صرف كنم.