57حيوان و نبات قرار داده و براى آن احكام خاصى وضع كرده است.
همانطور كه ميقاتها از نظر مسافت با هم تفاوت دارند، حدود حرم هم در تمام جهات يكسان نيست و دور و نزديكى آن حدود متفاوت است.
حدود حرم
حد حرم از شمال، مسجد «تَنْعيمْ» است كه در مسير مدينه واقع شده و 6148 متر تا مسجدالحرام فاصله دارد. از جنوب، محلى به نام «اَضاة لِبن» است كه در مسير يمن به فاصلۀ 12009/75 متر واقع شده است. از شرق «جعرِانَه» است كه در مسير طائف در فاصلۀ 30 كيلومترى مكه واقع شده است و رسولخدا(ص) از اين حد براى عمره محرم شدند. از غرب (اندكى بهجانب شمال) نيز قريهاى است به نام «حُدَيبيه» كه كنار راه «جَدّه» در فاصلۀ 48 كيلومترى واقع شده است و بيعت رضوان هم در آنجا بسته شد.
منارههايى بهعنوان نشانههاى حرم در اين حدود منصوب شده و حد حرم به وسيلۀ آنها مشخص است. اين حدود را خداوند متعال محل امن قرار داده و حتى از بريدن درختان آن نيز نهى كرده است. 1
علت حرم
دربارۀ علت حرم و نزديكى و دورى بعض جهات نسبت به بعض ديگر، اخبار زيادى از ائمه(عليهمالسلام) رسيده است و حقير به يك خبر اشاره مىكنم: