68نتوانند نمازجمعه اقامه كنند، اختلافنظر و اشكال وجود دارد. احوط آن است كه از اوائل ظهر عرفى آن را به تأخير نياندازند و اگر از اين وقت ديرتر شد، احتياط آن است كه به جاى نمازجمعه، نماز ظهر بخوانند؛ گرچه بعيد نيست وقت نمازجمعه تا برگشتن سايه خورشيد به مقدار دو پا، از پاهاى افراد معمولى مردم، امتداد داشته باشد. 1
اين در صورتى است كه نمازجمعه را واجب تخييرى بدانيم، اما اگر واجب عينى دانستيم، حضرت امام خمينى قدس سره مىافزايند:
طول دادن خطبهها در صورتى كه آن را واجب عينى بدانيم، به مقدارى كه وقت نمازجمعه بگذرد جايز نيست و اگر چنين كند گناه كرده است و نماز ظهر بر او واجب مىشود. كما اينكه اگر واجب تخييرى باشد در چنين فرضى باز نمازجمعه واجب مىگردد، و نمازجمعه اگر وقتش بگذرد قضا ندارد. 2
جمعيت نمازجمعه
اگر تعداد نمازگزاران جمعه پنج نفر و بيشتر باشند مىتوان نمازجمعه اقامه كرد و در كمتر از آن لازم است نماز ظهر خوانده شود.