15 وضابطه تعدي ما امر الله به و هو الطغيان الذي نهى الله عنه في قوله: (وَ لاٰ تَطْغَوْا فِيهِ فَيَحِلَّ عَلَيْكُمْ غَضَبِي). ¹

شاخص و ملاك غلو، تجاوز از آن چيزى است كه خداوند دستور داده است، و اين همان طغيانى است كه خداوند از آن نهى نموده آنجا كه مى‌گويد: (در دين طغيان نكنيد كه غضب من بر شما وارد مى‌شود).

از اين تعريفات به‌دست مى‌آيد كه در مفهوم «غلو» چندان اختلافى نيست و تنها اختلاف در مصاديق است مثل آنكه آيا اعتقاد به نظام واسطه بين خلق و خالق و علم غيب برزخى اوليا و سلطۀ غيبى اوليا در برزخ و توان كمك‌كردن به زنده‌ها و... غلو و تجاوز از حدّى است كه قرآن و سنت بيان كرده است يا نه؟

حدّ وميزان در غلوّ

همان‌گونه كه از تعريف لغوى استفاده شد، غلوّ به معناى تجاوز از حدّ به كار رفته است؛ حال ببينيم حدّ وميزان چيست كه تجاوز از آن غلوّ است ونرسيدن به آن تقصير. در اينجا چهار احتمال وجود دارد:

1. مراد از حد وميزان، عرف باشد؛ يعنى هر چه زائد بر فهم عرف باشد غلوّ است. لكن اين احتمال باطل بوده وانسان ديندار هرگز آن را قبول نمى‌كند، بلكه اين ميزان براى كسانى است كه «لائيك» بوده وبراى دين ارزشى قائل نيستند.

2. مراد از آن، منزلت صحابه باشد؛ به اين معنا كه براى صحابه