23از آنجا كه علم واقعى نور است 1 و موجب روشنايى، بيدارى و هدايت مى‌شود، پيامبر(ص) و پيشوايان بزرگ اسلام، همواره مى‌كوشيدند با دانش خويش، راه را از چاه بازنمايانند و پيروان مكتب توحيد را به سعادت رهنمون شوند.
امام على(ع) در روزگار امامت ظاهرى خويش، پس از حدود 25 سال با گسترش جهل در جامعه روبه‌رو بود. در واقع، آيين پاك پيامبر كه زيبايى و جاذبه آن، افراد را شيفته و دلباخته خود مى‌كرد، بر اثر دروغگويى، كينه‌ورزى، دورويى و فسق و فجور، چون پوستين وارونه شده بود. 2 در نتيجه امام على(ع) جز تجهيز مردم به علم، و حمله به اردوگاه نادانى چاره‌اى نداشت.
آرى، امام على(ع) از درياى علم خويش، قطره‌هايى را به كام ميثم تمار و ديگران مى‌ريخت تا آنان نيز با دانش خويش خفتگان را بيدار