40
7. خمس قرض و وام پس‌انداز شده
قسم ديگر از اقسام قرض و وام اين است كه تمام قرض و اقساط وام يا بخشى از آن پرداخت شده ولى اصل قرض و وام موجود است و مصرف نشده بلكه، پس‌اندازه شده است كه از چند صورت برخوردار است.
صورت اول: اينكه براى مؤونه زندگى به آن نيازى ندارد.
به نظر همه مراجع عظام به آن مقدارى از قرض و اقساط آن كه پرداخت شده، خمس تعلق مى‌گيرد.
صورت دوم: اينكه جهت تأمين مؤونه متناسب با شأن عرفى زندگى خود به آن نياز دارد كه در تعلق خمس به آن چند نظر است:
1) آيات عظام: بهجت، زنجانى، فاضل: كه قائلند مؤونه مستثنا از وجوب خمس، مقيد به سال نيست، و مطلقاً خمس ندارد خواه مورد نياز تهيه منزل باشد يا وسيله نقليه و يا غير آنها.
2) آيت الله گلپايگانى و آيت الله صافى: در خصوص موردى كه نياز او به مبالغ مذكور جهت تهيه منزل باشد و راه ديگرى براى خريد آن نداشته، خمس ندارد.