18تهذيب نفس از صفات ناپسند و چگونه آراستگى به صفات پسنديده را نشان مى دهد.
3. احكام عملى
تعاليمى است كه رابطه انسان را با خداوند و انسان هاى ديگر تنظيم مى كند. روابط مدنى، حقوقى، اقتصادى، سياسى، نظامى و ... در اين بخش سامان مى يابند.
گفتنى است كه مسائل و موضوعات مطرح شده در متون دينى به سه بخش پيشين منحصر نمى شوند و اين تقسيم از ديدگاهى خاص، مسائل دينى را مورد توجه قرار مى دهد كه مناسب با هر يك از آنها، دانشى شكل گرفته است كه به ترتيب اقسام ياد شده عبارت‌اند از: دانش كلام، دانش اخلاق و دانش فقه.
دانش ناظر به اعتقادات دينى
دانشى كه مسائل بخش اول را بيان مى‌كند، دانشى است كه نام هاى متعددى همچون علم عقايد، علم اصول دين، علم الاهيات، فقه اكبر و ... براى آن گذارده شده است. با اين حال، در مراكز علمى حوزه و دانشگاه به «علم كلام» معروف شده است و عالمان اين علم را متكلم مى‌خوانند.
علم كلام يكى از شاخه هاى مهم علوم انسانى است و سابقه اى طولانى در انديشه‌ورزى هاى دينى دارد. انديشمندان اين علم كسانى اند كه امور زير را مورد توجه و مطالعه قرار مى دهند: