49
ج. حكم نماز واجب در حجر اسماعيل چيست؟
روشن شد كه بر طبق روايات، حجر اسماعيل از كعبه خارج بوده و بنابراين نماز در آن نه تنها مانعى نداشته كه استحباب آن نيز ثابت است.
يونس بن يعقوب مىگويد: به امام صادق(ع) عرض كردم: من در حجر مشغول به نماز بودم كه كسى به من گفت: نماز واجب را در اينجا مخوان، زيرا كه قسمتى از كعبه در حجر است. حضرت فرمود: «او دروغ گفته است، هر قدر كه بخواهى در آن نماز بخوان.» 1و روايت ابو بلال مكى نيز دلالت بر فعل امام مىكرد، و ظاهر سؤال دربارۀ نماز واجب است، و امام نيز در پاسخ بر علت جواز گزاردن نماز در درون حجر فرمود: اينجا محل نماز شبّر و شبير، دو فرزند هارون است. 2
2. لزوم طواف در خارج حجر اسماعيل
فقها در مقام شمارش واجبات طواف، يكى از موارد را قرار دادن حجر اسماعيل در طواف شمردهاند و اين مطلب به قدرى مسلّم است كه مثل شيخ طوسى در الخلاف، 3 شهيد در ذكرى، 4 مقدس اردبيلى در مجمع الفائدة والبرهان، 5 صاحب جواهر در جواهر الكلام 6 ادعاى اجماع كردهاند، و مقدس