445اماميه و مذاهب اربعه اهل سنت حداقل در مباحث كلى، با صرف نظر از امور جزئى مانند نصاب و حول، وجود دارد عبارت‌اند از: انعام ثلاثه (گوسفند، شتر، گاو) غلات اربعه (گندم، جو، كشمش، خرما) نقدين (طلا و نقرۀ مسكوك). اين موارد، مورد اتفاق تمامى مذاهب است و به بيان ديگر، هر آنچه را كه اماميه معتقدند زكات به آن تعلّق مى‌گيرد اگر شرايط آن فراهم باشد، مذاهب چهارگانه نيز به وجوب زكات آن معتقدند، اگرچه ممكن است در شرايط تعلّق زكات و برخى فروع جزئى، با تفاوت فتوا مواجه باشيم. 1
10. موارد اتفاقى در عدم تعلّق زكات
افزون بر موارد بالا، كه نُه مورد است و به نظر همۀ مذاهب، متعلق زكات مى‌باشد مواردى نيز بالاتفاق متعلق زكات نيست؛ به عبارت ديگر مواردى را كه تمام يا اكثر مذاهب چهارگانه معتقد به نفى زكات از آن‌ها مى‌باشند، اماميه نيز وجوب زكات را از آن‌ها نفى مى‌كنند. مهمترين اين موارد عبارت‌اند از:
خانۀ مسكونى، لباس براى پوشش بدن، لوازم منزل، وسيلۀ سوارى، سلاح براى كاربرد، ظروف براى زينت (غير از طلا و نقره) لؤلؤ و ياقوت و زبرجد و ساير جواهرات كه براى تجارت نباشد، همچنين كتب علمى كه براى تجارت نباشد و همچنين ابزار و آلات صناعت از اين موارد در فقه اماميه به عنوان مؤونه و مايحتاج زندگى تعبير مى‌شود كه نه تنها متعلق زكات نيست، بلكه خمس هم به آن‌ها تعلق نمى‌گيرد. بعلاوه زكات اسب و قاطر و الاغ و سگ شكارى و مانند آن‌ها نيز واجب نيست، مگر اين كه براى تجارت نباشد. 2