40در تفسير عرفانى كشف الاسرار هم بيان شده است كه:
«ابراهيم عليه السلام در اين آيت از حق دو چيز خواست: يكى امن مكه از استيلاى دشمن، ديگر امن دل از غلبه سلطان هوا. گفت: بار خدايا! اين شهر مكه را حرمى ايمن گردان كه هيچ جبارى را بر آن دست نبود و هيچ كس را در آن ترس نبود، رب العالمين دعاى وى را اجابت كرد و آن را حرمى ساخت مبارك و جاى امن.» 1
گاهى مراد از بلد بدن معرفى مىشود. 2 بدين معنا كه ابراهيم عليه السلام از خدا خواست كه ابدان را از غلبه صفات نفس دور كند. و تعابيرى كه در ادامه آيه آمده است به مقامهاى ديگر عرفانى تطبيق شده است. البته اين احتمال وجود دارد كه آن چه مدّ نظر تفسير مذكور است، بدن مثالى باشد و مراد اين است كه بدن مثالى از آفات و آسيبهاى صفات درونى و نفسانى در امان باشد. در اين صورت انسان در مقام برزخ به طهارت، امن و سلامت دست خواهد يافت. و اين اولين گام طهارت و سلامت درون است و اين يكى از معانى قلب سليم است. حاصل آن كه در اين آيه، بلد به معانى ذيل تفسير يا تطبيق شد:
مكه، صدر، قلب و بدن برزخى.
دومين آيه كه واژه بلد به صورت مطلق به كار رفته، مربوط به اواسط سورۀ بقره است:
وَ إِذْ قٰالَ إِبْرٰاهِيمُ رَبِّ اجْعَلْ هٰذٰا بَلَداً آمِناً وَ ارْزُقْ أَهْلَهُ مِنَ الثَّمَرٰاتِ مَنْ آمَنَ مِنْهُمْ بِاللّٰهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ . 3
«و ابراهيم گفت: اى پروردگار من اين شهر را جاى امنى گردان و از مردمش آنان را كه به خدا و روز قيامت ايمان دارند از هر ثمره[ اى] روزى ساز.»
ابراهيم عليه السلام براى اهالى مؤمن مكه طلب امنيت و روزى مىكند و خداوند دعاى او را به اجابت مىرساند. دليل اجابت آيۀ سابق است: