24عده‌اى از اعراب بيابانى كه با آويزۀ جادوئى و قلاده‌هايى كه در آنها سنگ‌ها و استخوان‌ها به بند كشيده مى‌شد، بيماران خود را معالجه مى‌كردند، خدمت رسول خدا صلى الله عليه و آله شرفياب شدند و دربارۀ مداوا با گياهان داروهاى طبى پرسش نمودند؛ رسول اكرم صلى الله عليه و آله فرمود: لازم است بر هر فرد بيمار سراغ دارو رود، زيرا خدائى كه درد را آفريده دارو نيز آفريده است. ¹ حتّى موقعى كه سعد بن ابى وقاص بيمارى قلبى گرفت، حضرت فرمود: بايد پيش «حارث كلده» طبيب معروف ثقيف برويد، سپس خود آن حضرت او را به داروىِ مخصوصى راهنمائى كرد. ²

علاوه بر اين، بياناتى دربارۀ آويزه‌هاى جادوئى، كه فاقد همه گونه آثارند؛ وارد شده است. اينك، به نقل دو روايت در اين باره اكتفا مى‌ورزيم:

1 - مردى كه فرزند او دچار گلودرد شده بود، با آويزه‌هاى جادوئى وارد محضر پيامبر صلى الله عليه و آله شد. پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: فرزندان خود را با اين آويزه‌هاى جادوئى نترسانيد، لازم است در اين بيمارى از عصارۀ «عود هندى» استفاده نماييد. ³

امام صادق عليه السلام مى‌فرمود: «ان كثيراً من التمائم شرك»، بسيارى از بازوبندها و آويزه‌ها شرك است. ⁴

پيامبر صلى الله عليه و آله و اوصياى گرامى او با راهنمائى مردم به داروهاى زياد، كه همۀ آنها را محدثان بزرگ اسلام، تحتِ عنوانِ طب النبى صلى الله عليه و آله و طب الرضا عليه السلام و... گرد آورده‌اند؛ بار ديگر ضربۀ محكمى بر اين اوهام كه گريبان عرب دوران جاهليت را گرفته بود؛ وارد ساخته‌اند.

علم و دانش در حجاز

مردم حجاز را مردم «اُمّى» مى‌خواندند. «اُمّى»، به معنىِ درس نخوانده است، يعنى يك فرد به همان حالتى كه از مادر زاييده شده است، باقى بماند.