74آمدن را به مجموع زمان نسبت مىدهند. 18. سرّ تعيين ماههاى حج
حج در جاهليت رواج و براى مشركان حجاز سودهايى داشت ولى آنان همانطور كه در اركان و افعال حج بدعتهايى روا مىداشتند، در وقت و زمان حج بدعت مىگذاشتند و هر سالى كه به سبب تجارت يا جنگهاى قبيلهاى نمىتوانستند حج را در موسم آن انجام بدهند، ماههاى حج را تغيير مىدادند و همانند تأخير اندازى در ماههاى حرام، ماههاى حج را نيز تقديم و تأخير روا مىداشتند. خداوند پس از بيان ماههاى دوازدهگانه قمرى و ماههاى حج، تغيير ماههاى حرام را موجب زيادت در كفر دانست. «إِنَّمَا النَّسِيءُ زِيٰادَةٌ فِي الْكُفْرِ...». 2
9. سرّ تعبير به اسم ظاهر
كلمه «حج» در آيه شريفه سه مرتبه تكرار شده و آوردن اسم ظاهر بجاى ضمير بخاطر رعايت اختصار در كلام است و مقصود از حج اول زمان حج است و منظور از حج دوم نفس عمل و مناسك حج است و منظور از حج سوم زمان و مكان حج است. 310. ترك تمام انواع فسق
مقصود از ترك فسوق در آيه شريفه لا فسوق جميع انواع فسق است. بخاطر اينكه لفظ شامل جميع انواع آن مىشود و امتثال نهى در صورتى تحقق مىپذيرد كه همه انواع فسق ترك گردد. 4