19آشكار خواهد شد كه: فرياد كنندگان بسيارند، اما شمار حاجيان اندك؛

«مَا أَكْثَرَ الضَّجِيجَ وَأَقَلَّ الْحَجِيجَ». ¹

گفتيم حج امانتى است الهى، كه بايد در موسم ادا شود.

گزاردنِ اين امانت شرايطى دارد. امام صادق عليه السلام فرموده است: اگر به حج رفتى، دلِ خود را از هرچه جز خداست خالى كن! همۀ كارهاى خود را به خالق خود واگذار! در حركات و سكنات بدو توكُّل نما! خود را دربست تسليم قضاى الهى ساز! دنيا و مردم را رها كن! ² راستى كه كارى دشوار و طاقت فرسا است. در جايى كه اگر لحظه‌اى غافل شوى سيل جمعيت تو را از سويى به سويى مى‌افكند، دنيا و مردم دنيا را رها بايد كرد. اينجاست كه معلوم مى‌شود حج جهاد است و چنانكه گفتيم دشوارتر از جهاد.

از روزى كه معلوم شد قرعه به نامت درآمده است، پى در پى مى‌گويند در سفر حج تكروى نبايد كرد. بايد همراه‌گروه بود. دسته جمعى برويد. بله! دسته جمعى، چون دست خدا همراه جماعت است. چون‌جماعت رحمت است و تكروى عذاب. ³ چون تو تنها عهده‌دار اين امانت نيستى.