24اگر خداوند خانه محترمش و محلهاى انجام وظائف حج را در ميان باغها و نهرها و سرزمينهاى هموار و پر درخت و پر ثمر، مناطقى آباد و داراى خانه و كاخهاى بسيار و آبادى‌هاى به هم پيوسته، در ميان گندم‌زارها و باغهاى خرم و پر گل و گياه، در ميان بستان‌هاى زيبا و پر طراوت و پر آب، در وسط باغستانى بهجتزا و جاده‌هاى آباد قرار مى‌داده به همان نسبت كه آزمايش و امتحان ساده‌تر بود پاداش و جزاء نيز كمتر بود.
و اگر پى و بنيان خانه «كعبه» و سنگ‌هائى كه در بناى آن بكار رفته از زمرد سبز و ياقوت سرخ و نور و روشنائى بود شك و ترديد ديرتر در سينه‌هاى (ظاهر بينان) رخنه مى‌كرد و كوشش ابليس بر قلبها كمتر اثر مى‌گذاشت و وسوسه‌هاى پنهانى از مردم منتفى مى‌گشت.
اما خداوند بندگانش را با انواع شدائد مى‌آزمايد و با انواع مشكلات دعوت به عبادت مى‌كند و به اقسام گرفتاريها مبتلا مى‌نمايد تا تكبر را از قلبهايشان خارج سازد، و خضوع و آرامش را در آنها جايگزين نمايد و بابهاى فضل و رحمتش را به رويشان بگشايد و وسائل عفو خويش را به آسانى در اختيارشان قرار دهد همانگونه كه فرمود: ايا مردم گمان ميكنند گفتند ايمان آورديم، آزمايش نميشوند؟ كسانى كه