31چون خواستى حج كنى، پيش از آنكه عزم رفتن كنى، دلت را از هر دلبستگى و مشغلهاى و از هر حجابى براى خدا خالى كن همه كارهايت را به آفريدگارت واگذار در تمام حركات و سكنات به او توكل كن و سرسپردۀ قضا و قدر و حكم او شو با دنيا و آسايش و مردمان بدرود گوى حقوقى را كه از مردم به گردن دارى بپرداز بر توشه راه و مركب و همسفران و نيرو و جوانى و مال و دارايى خود تكيه مكن كه بيم آن مىرود اين همه دشمن و مايه وبال تو شوند؛ چرا كه هر كه مدعى خشنودى خدا باشد و با اين حال به چيز ديگرى پشت گرم شود، خداوند همان چيز را دشمن و مايۀ وبال و زحمت او مىگرداند تا به او بفهماند كه اگر خدا نگهدار نباشد و توفيق ندهد نه او و نه هيچ كس ديگر را توان و چارهاى نيست.
چنان آماده شو كه گويى اميد برگشت ندارى همسفر و همنشين خوش و نيكو باش اوقات فرايض خداوند و سنتهاى پيامبرش و چيزهاى ديگرى را كه رعايت آنها بر تو لازم است؛ مانند ادب، بردبارى شكيبايى، سپاسگزارى، مهربانى، بخشش و ايثار، ره توشۀ خود به همسفران را در تمام اوقات پاس بدار.
آنگاه با آب توبهاى كه گناهان را پاك مىكند خود را شستشو ده و جامه صدق و صفا و خضوع و خشوع بر تن كن خويشتن را از هر آنچه تو را از ياد خدا و طاعت او باز مىدارد مُحرم ساز، آنگاه خداى عزوجل را مىخوانى او را لبيك گوى، لبيكى خالص و پاكيزه و ناب و به دستگيرۀ استوار او چنگ زن همان گونه كه با مسلمانان بر گرد خانه خدا طواف مىكنى، دلت را همراه فرشتگان بر گرد عرش به طواف آر در هنگام هروله از هواى نفس خويش بگريز و از همۀ نيرو و توانت دست بشوى آنگاه كه به سوى منا خارج مىشوى از بى خبرى و لغزشهاى خود نيز به درآى و آنچه را بر تو روا نيست و سزاوارش نيستى تمنا مكن در عرفات به خطاها و گناهان خود اعتراف كن و با خداوند بر وحدانيت و يگانگى او تجديد پيمان كن در مزدلفه با اطمينان به خدا نزديك شو آنگاه كه بر كوه مشعر بالا مىروى روحت را نيز به سوى ملأ اعلى بفرست آنگاه كه قربانى مىكنى گلوى هوى و طمع را نيز ببر در هنگام رمى جمرات نيز به خواهشها و پستى و دنائت و كردارهاى زشت و نكوهيده سنگ بينداز در هنگام تراشيدن سر، عيبهاى آشكار و پنهانت را نيز بِزداى آنگاه كه به حرم قدم مىگذارى خود را از اينكه دنبال خواهشت روى، در امان و پناه و كنف حمايت خدا درآور.
با يقين به عظمت صاحب خانه و شناخت شكوه و شوكت و قدرت او خانه را زيارت كن.
از سر خشنودى به حشمت خداوند و خضوع در برابر عزت و قدرت او حجر الاسود را استلام كن با طواف وداع با هرچه جز اوست بدرود گوى آنگاه كه بر صفا مىايستى جان و درون خود را براى آن روزى كه به ديدار خدا مىروى پاك گردان در مروه، مروّت داشته باش و با فانى كردن اوصافت تقواى خدا را در پيش گير بر شرايطى كه در اين حج خود نهادهاى و پيمانى كه با خدايت بستهاى و تا روز رستاخيز آن را بر گردن گرفتهاى استوار و پا برجا باش.
تجربهها و توصيهها
توصيه به مسؤولان
روحانيون كاروانهاى حج در "رهآورد سفر سال 84"، مخاطبِ بخشى از توصيهها و تجارب خود را مسؤولان و سياستگذاران حج و زيارت قرار دادهاند.