19حال خواهشمند است با عنايت به اينكه قرارداد مذكور به صورت كتبى بوده و شفاهاً گفتوگويى بين صاحب پول و بانك ردّ و بدّل نمىشود بفرماييد:
مبلغ درصدى كه صاحب مال به عنوان منفعت مضاربه دريافت مىكند چه صورتى دارد؟
سلامتى و طول عمر حضرتعالى را از خداوند متعال مسئلت داريم.
بسمه تعالى
چنانچه بين صاحب پول و بانك اين عمل به قصد مضاربه انجام گيرد صحيح است و سود حاصله مشروع است، و در صورتى كه به قصد مضاربه نباشد، چنانچه شرط زياده و منفعت نشده باشد باز سود حاصله اشكالى ندارد و در هر صورت چون طبق فرض سؤال عمل مزبور در دو مرحله انجام مىشود ديگر نسبت به پول مرتبط سودى پرداخت نشده و در حج هيچ گونه خللى را وارد نمىسازد. 83/5/3
*برخى از موارد قابل توجه در بيان احكام فقهى
1. شايسته است روحانى افزون بر بيان و تعليم تفصيلى مناسك، خلاصه آن را قبل از انجام هر عملى يادآورى كند، مثلاً پيش از احرام واجبات آن را يادآورى نمايد.
2. مشخص كردن مستحبات و مكروهات از واجبات و محرمات در هر عملى، نقش اساسى در مقام تعليم و عمل دارد، مثلاً حاجى بداند در طواف خواندن دعا واجب نيست و يا همراهى زن و شوهر حرام نيست و راحتتر مىتوانند اعمال را انجام دهند.
3. خوب است روحانى در برخى از اعمال مانند طواف به هنگام شلوغى تأكيد كند زائران در فكر انجام واجبات باشند و مستحبات را در دفعات بعدى رعايت كنند; به عبارت ديگر واجبات فداى مستحبات نشود، زيرا چه بسا اصرار بر انجام مستحبات ما را از انجام واجبات باز دارد.
4. در بيان احكام تا حد امكان از بيان اختلاف فتاوا خوددارى شود.